Người chấm thi môn FR nhận thấy rằng các học viên gặp khó khăn trong việc áp dụng IFRS® 5, Tài sản dài hạn nắm giữ để bán và Hoạt động không liên tục.

Bài viết này sẽ tập trung vào hoạt động không liên tục. Việc xác định và trình bày một hoạt động không liên tục trong báo cáo tài chính là một lĩnh vực mà các học viên gặp khó khăn trong các câu hỏi trong bài thi. Như chúng ta sẽ thấy, IFRS 5 yêu cầu kết quả của hoạt động không liên tục được trình bày riêng biệt trong báo cáo lãi lỗ hoặc báo cáo thu nhập toàn diện khác.

“Tài sản dài hạn nắm giữ để bán” là một phần của chương trình học FR nhưng không được đề cập tới trong bài viết chuyên môn này.

Hoạt động không liên tục là gì?

IFRS 5 (Phụ lục A) bao gồm các thuật ngữ được định nghĩa sau:

Ví dụ về các hoạt động không liên tục trong các báo cáo gần đây:

Năm 2018, Coca-Cola FEMSA của Mexico – nhà đóng chai nhượng quyền thương hiệu lớn nhất thế giới về đồ uống mang nhãn hiệu Coca-Cola – đã bán 51% cổ phần kiểm soát của mình trong Coca-Cola FEMSA Philippines với giá 715 triệu USD. Việc thanh lý này có nghĩa là đơn vị đã bán một bộ phận đại diện hoạt động tại một khu vực địa lý.

Vào năm 2022, Adidas của Đức – một trong những công ty thể thao hàng đầu thế giới – đã bán toàn bộ cổ phần của mình tại Reebok với giá 2,1 tỷ euro và tạo ra khoản lợi nhuận 348 triệu euro từ các hoạt động không liên tục. Việc thanh lý này có nghĩa là công ty đã bán một bộ phận đại diện cho một ngành kinh doanh chính riêng biệt.

Hoạt động không liên tục có thể được xem xét trong bối cảnh của một công ty riêng lẻ hoặc một nhóm công ty. Cả hai ví dụ trên đều thể hiện việc thanh lý một công ty con.

Trình bày một hoạt động không liên tục như thế nào?

Theo quy định tại IFRS 5 (đoạn 31), đơn vị phải công bố:

1. a) một số tiền duy nhất trong báo cáo thu nhập toàn diện bao gồm:
2. i) lợi nhuận sau thuế hoặc lỗ của các hoạt động không liên tục, và
3. ii) lãi hoặc lỗ sau thuế được ghi nhận khi đo lường theo giá trị hợp lý trừ đi chi phí bán hoặc thanh lý tài sản của hoạt động không liên tục.
4. b) phân tích (a) thành:
5. i) doanh thu, chi phí và lãi hoặc lỗ trước thuế của các hoạt động không liên tục
6. ii) khoản lãi hoặc lỗ được ghi nhận khi đo lường theo giá trị hợp lý trừ đi chi phí bán hoặc thanh lý tài sản của hoạt động không liên tục, và

iii) chi phí thuế thu nhập đối với các khoản trên.

Tóm tắt:

1. a) Một giá trị duy nhất cho phần hoạt động không liên tục được trình bày trên báo cáo lãi lỗ và thu nhập toàn diện khác;
2. b) Phân tích chi tiết hơn về giá trị này được trình bày trong thuyết minh của báo cáo tài chính.

Một cách tiếp cận khác là trình bày một cột cho kết quả của hoạt động liên tục và một cột cho kết quả của hoạt động không liên tục (hiển thị hai báo cáo). Điều này rất tốn thời gian và không phải là phương pháp được áp dụng trong kỳ thi môn FR.

Bạn sẽ không phải chuẩn bị các thuyết minh chi tiết cho báo cáo tài chính trong kỳ thi FR.

Chuẩn mực IAS 1, Trình bày Báo cáo tài chính và IFRS 5 cung cấp mẫu biểu cho việc trình bày hoạt động không liên tục trong báo cáo lãi lỗ. Điều này được kết hợp như sau:

Có thể thấy, thu nhập và chi phí của hoạt động liên tục được thể hiện chi tiết đến từng dòng. Điều này có nghĩa là các hoạt động liên tục và không liên tục phải được tách biệt (và do đó, các hoạt động sẽ được yêu cầu trong câu hỏi bài thi).

Kỳ thi FR có thể đánh giá chủ đề này như một phần câu hỏi kế toán tập đoàn. Nếu toàn bộ công ty con bị thanh lý và nếu công ty con đáp ứng các tiêu chí về việc hoạt động không liên tục, thì kết quả của công ty con sẽ được hợp nhất cho đến ngày thanh lý. Tuy nhiên, theo IFRS 5, điều này phải được trình bày dưới một mục duy nhất.

Ví dụ minh họa – Tùzǐ Group

Lập báo cáo lãi lỗ hợp nhất của Tập đoàn Tùzǐ cho năm kết thúc ngày 31 tháng 12 năm 20X3.

Không có giao dịch nội bộ giữa các công ty và vì vậy Công ty Lǎohǔ không yêu cầu điều chỉnh hợp nhất cho báo cáo kết quả kinh doanh hợp nhất. Thay vào đó, chúng ta chỉ cần hợp nhất kết quả đến ngày thanh lý.

Cách tiếp cận sau đây nên được áp dụng khi xử lý việc thanh lý của Công ty Niú:

1. Tính toán lợi nhuận (hoặc lỗ) chỉ cho 6 tháng đến ngày 1 tháng 7 năm 20X3 (kết quả được ghi nhận đều trong năm).
2. Tính toán lợi nhuận (hoặc lỗ) từ việc thanh lý công ty con.
3. Trình bày, trong một dòng duy nhất trên báo cáo kết quả kinh doanh hợp nhất, lợi nhuận (hoặc lỗ) từ hoạt động không liên tục trong năm (tổng / ròng của các mục trên).

Khoản thu từ việc thanh lý đã được ghi nhận sai trong mục ‘lợi nhuận từ hoạt động đầu tư’. Sau khi thu được khoản tiền được ghi nợ vào tài khoản ngân hàng trong báo cáo tài chính riêng lẻ, Công ty Tùzǐ nên ghi có cho khoản đầu tư vào công ty con và ghi nhận lãi hoặc lỗ từ việc thanh lý. Điều này sẽ được điều chỉnh trong quá trình hợp nhất.

Chúng ta cũng cần ghi nhận phần lợi nhuận của lợi ích cổ đông không kiểm soát trong năm hiện tại. Lưu ý rằng lợi ích cổ đông không kiểm soát trong câu hỏi này liên quan duy nhất đến hoạt động không liên tục (vì công ty Lǎohǔ được sở hữu toàn bộ). Điều này liên quan đến phân chia lợi nhuận trong báo cáo kết quả kinh doanh hợp nhất.

Bước 1:

Bước 2:

Bước 3: 

Báo cáo lãi lỗ hợp nhất:

Ghi chú

• Thu nhập và chi phí của công ty Lǎohǔ được bao gồm từng dòng trong hoạt động liên tục
• Lợi nhuận trong năm từ hoạt động không liên tục thuộc về chủ sở hữu của công ty mẹ bao gồm lợi nhuận của Tùzǐ từ việc thanh lý công ty con ($66,08 triệu) và 80% lợi nhuận của công ty Niú trong 6 tháng trước khi thanh lý (80% x $28,6 triệu).
• Lợi nhuận trong kỳ từ hoạt động không liên tục thuộc về các cổ đông không kiểm soát được tính bằng 20% lợi nhuận của công ty Niú trong 6 tháng trước khi thanh lý (20% x $28,6 triệu).
• Lợi ích cổ đông không kiểm soát không có quyền nhận một phần lợi nhuận từ việc thanh lý công ty con của công ty mẹ (Tùzǐ).

Tổng kết

Theo IFRS 5, một hoạt động không liên tục có thể được trình bày như một dòng đơn lẻ trong báo cáo lãi lỗ và thu nhập toàn diện khác hoặc là một cột riêng biệt, chi tiết theo từng dòng. Nếu phương pháp cũ được thực hiện, phần thuyết minh báo cáo tài chính phải trình bày một phân tích chi tiết hơn.